شناسایی اجزای تشکیل دهنده اسانس دو گیاه .salvia sclarea l و .salvia reuterana boissو بررسی اثرات ضد اکسیدانی و ضد میکروبی اسانس وعصاره متانولی .salvia sclarea l و .salvia reuterana boiss از منطقه کاشان

گیاهان معطر از زمان های قدیم به دلیل خواص دارویی و نگهدارندگی آن ها در برابر فساد و هم چنین برای عطر و طعم دادن به غذا استفاده می شده اند. خواص دارویی گیاهان معطر تا حدودی مربوط به اسانس های گیاهی می باشند. بر این اساس، در این پژوهش بخش های گل و برگ دو گیاه salvia sclarea l. وsalvia reuterana boiss. از خانواده لامیاسه (لابیاته) از منطقه ی رهق کاشان مورد بررسی قرار گرفت. ترکیب های طبیعی تشکیل دهنده ی اسانس این دو گیاه شناسائی و خواص آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی اسانس و عصاره های متانولی گل و برگ این دو گیاه سنجیده شد.اسانس های استخراج شده از بخش های گل و برگ این دو گیاه با روش simultaneous distillation extraction (sde) ، به وسیله دستگاه gc-ms آنالیز شد. در اسانس گل و برگ گیاه s.sclareaبه ترتیب 12 و29 ترکیب مورد شناسائی قرار گرفت. اجزای اصلی تشکیل دهنده اسانس گل شامل جرماکرن-د، بتا-کاریوفیلن و کاریو فیلن اکسید و اجزای اصلی اسانس برگ شامل جرماکرن – د ( 83/20%) ، بتاکاریوفیلن ( 24/17%) و کاریو فیلن اکسید (98/9%) بودند. هم چنین در اسانس گل و برگ گیاه reuterana.s به ترتیب 31و 26 ترکیب شناسائی شد. اجزای اصلی اسانس گل شامل بنزوئیک اسید هگزیل استر و بتا- گورجنون و اجزای اصلی اسانس برگ شامل جرماکرن- د و s8 ,13 - سدران دیول گزارش شدند. فعالیت آنتی کسیدانی اسانس و عصاره های متانولی گل و برگ دو گیاه مورد مطالعه، با استفاده از دو روش dpph و ?-caroten-linoleic acid مورد بررسی قرار گرقتند و با آنتی اکسیدان استانداردbht مقایسه شدند. در روش dpph، عصاره متانولی گل گیاه s.sclarea بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی را با میزان ic50، 97/0±00/73 میکروگرم بر میلی لیتر نشان داد. در روش?-caroten-linoleic acid ، عصاره متانولی برگ گیاه s.sclarea بیشترین ظرفیت آنتی اکسیدانی را با میزان 57/47% در مهار رادیکال به خود اختصاص داد. هم چنین معادل گالیک اسید ترکیب های فنولی موجود در عصاره ها با روش فولین-سیکالتیو تعیین شد و ترکیب های فنولی موجود در عصاره ها در محدوده ی 39/81 و22/116 میکروگرم بر میلی گرم ارزیابی شد. در نهایت فعالیت ضدمیکروبی نمونه های اسانس و عصاره دو گیاه مورد مطالعه برروی 8 باکتری، 1 مخمر و 1 نوع قارچ با دو روش دسیک دیفیوژن و میکرودایلوشن مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل در بین نمونه های گیاه s.sclarea اسانس گل این گیاه بیشترین اثر و حساسیت را برای متوقف کردن رشد باکتری proteus vulgaris نشان داد. در میان نمونه های گیاه reuterana..s، اثر ضد مخمری اسانس گل این گیاه به خوبی نمایان است که با کمترین غلظت (81/7 میکروگرم بر میلی لیتر) قادر به مهار مخمر candida albicans می باشد.